Монголын бурхан шашинтны төв Гандантэгчэнлин хийдтэй хамтран “Хилэнт эх” хэмээх модон луу жилийн суудлын үр, цээр, заслыг хүргэж байна.
Бар, туулай-Усанд,
Морь, могой-Модонд,
Хулгана, гахай-Төмөрт,
Бич, тахиа-Шороонд,
Үхэр, луу, хонь, нохой-Гал суудалд тус, тус сууваас тухайн жилдээ сайн байна гэж үздэг байна.
Гал суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Толгой, цээж, нүд, чих, хамрын өвчнөөс сэргийл
Цээрлэх зүйл: Хуяг дуулга, эсгий, улаан өнгийн эд, улаан зүсмийн морь авахыг цээрлэ. Бэр авах, чандарлах, тоосго шатаах тэргүүтний газар бүү оч. Сохор буюу бэлбэсэн эмийн идээнээс цээрлэ.
Болгоомжлох үе: Өвс шарлах буюу намрын адаг сард
Суудлын засал: Сундуй, Цэнд, Галын сан, Гомбо, Лхам бурхан тахиул
“Шороо” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Шар өвчнөөс болгоомжил
Цээрлэх зүйл: Байшин, барилга барих, газар ухах, мод таслах, чулуу ховхлох нугуудыг цээрлэ. Үнэт эрдэнийн зүйл хийгээд шар өнгөтэй сав, эдлэлийн зүйл, хөгшин хонь, үхэр авахыг тэвч.
Болгоомжлох үе: Жалганы ам харлах үе буюу хаврын гурван сард цас мөс хайлах цагт
Суудлын засал: Банзрагч, Гомбо, Чойжоо тариул, Лүмбэнгарав, Гурван гүрэм, Саей-нинбын доо, Алтангэрэл, Арван гурван сан уншуул. Газар усаа тахь.
“Төмөр” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Уушги, зүрх, бүдүүн гэдэсний өвчнөөс сэргийл
Цээрлэх зүйл: Хэл амны зэтгэр, шулмас хорлох тул хэрүүл тэмцэл, хаданд авирахыг тэвч. Төмрийн зүйл хийгээд ямаа, илжиг худалдан авахыг тэвч. Гөрөөсний мах цээрлэ.
Болгоомжлох үе: Гол ус зайрмагтан хөлдөх үе
Суудлын засал: Мэсний хариулга, Дамдин, Гомбо тахиул, Дашзэвэг найман гэгээн, Сундуй, Цагаан шүхэрт, Ариун сан
“Огторгуй” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Толгой гар, хөл өвдөх, нойр муудах, сэтгэл хямрахаас болгоомжил.
Цээрлэх зүйл: Бөө сангасын турхирагч зэтгэр, тийрэнгийн хорлолтой. Гэр байшингийн туурга, дээвэр тавих, гөрөөс агнахыг тэвч. Нохой шар өнгийн эд, амьтны арьс, мах, цагаан морь, авахыг цээрлэ.
Болгоомжлох үе: Газар ногоорох
Суудлын засал: Чойжоо, Шалши тахиул, Намхайнинбу-доо, Алтангэрэл, Арвангурван сан, Манал, Цэнд, Сундуй уншуул.
“Ус” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Бөөр, сав, гэдэс өвдөх, уруул ам хавдах, үе мөчний өвчнөөс сэргийл.
Цээрлэх зүйл: Лус хорлох тул хар өнгийн гутал, эд авах, усны далан, хашлага нугуудыг барихдаа анхаар. Бэр авах, загасны мах, усанд үхсэний мах идэхийг цээрлэ.
Болгоомжлох үе: Хур бороо орох үеэр болгоомжил
Суудлын засал: Лүмбэнгарав, Манал, Дамчойбадгар, Шавдагдором уншуулж, Лхам тахиул, лусын балин өргө.
“Уул” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Ам цангах, үс унах, яр гарах, шар ус гүйх өвчнөөс сэргийл.
Цээрлэх зүйл: Тангарагийн буг, эдийн зэтгэр хорлох тул тахилын эд, хуврагын эд бүү ав. Шороо, чулууны үйлийг цээрлэ.
Болгоомжлох үе: Өвс хатаж, газар хөлдөх үе
Суудлын засал: Лхамын ганшиг, Цагаан шүхэрт, Цагаан өвгөний сан, Намхайнинбу-доо, Дүгэр, Гомбо, Шалши, Намсрай тахиул
“Мод” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Элэг, цөс, гэдэс, яр гарахаас сэргийл
Цээрлэх зүйл: 15 их ад хорлох тул модны үйлийг цээрлэ. Мод хийгээд төмрийн зүйл бүү ав.
Болгоомжлох үе: Мод гөлөглөх үе
Суудлын засал: Гомбо, Очирваань тахиул, усан балин өргө. Улаан юм, Манал, Сундуй, Нит, Ариун сан, Нолсан, Дүншиг айлтга.
“Хий” суудалд суусан хүмүүн
Эрүүл мэнд: Хий, чих дүлийрэх, зүрхний хий хөдлөх, мэдрэлийн өвчнөөс болгоомжил
Цээрлэх зүйл: Солиоруулагч ад, эм адын хорлолтой. Андгай тавих, анхлан дуу бүжиг, хөгжим сурахдаа анхаар. Чимэг, хөгжмийн зэвсэг бүү ав.
Болгоомжлох үе: Хавар, намрын улиралд болгоомжил
Суудлын засал: Ширнэн, Жадамба, Хамчунагва, Сундуй, Цагаан шүхэрт, Гурван гүрэм айлтга. Гонгор, Лхам тахиул.