“Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед нацист Германд зүтгэсэн ахмад дайчныг Канадын парламентын танхимд урьсан нь үнэхээр ичгэвтэр зүйл боллоо” гэж Канадын Ерөнхий сайд Жастин Трюдо мэдэгдлээ.
Украины Ерөнхийлөгч бараалхах үеэр Канадын парламентын нийтийн танхимын дарга Антони Рота нь 98 настай Ярослав Хункаг “Энэ хүн бол Украины баатар, Канадын баатар, түүний зүтгэлд бид талархаж байна" хэмээж танхимын гишүүд босож хүндэтгэл үзүүлсэн юм.
Ерөнхий сайд Трюдо даваа гарагт сэтгүүлчдэд хандаж уг хэрэг явдлаас болж Канад улс ичгэвтэр байдалд орсонд гүнээ харамсаж буйгаа илэрхийлжээ.
Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед Ярослав Хунга нь сайн дурынхнаас бүрдсэн СС-ийн 14-р явган дивизэд алба хаажээ. Дивизийн гишүүдийг польш, еврей иргэдийг хөнөөсөн хэрэгт буруутгадаг ч тус анги цэргийн гэмт хэрэг үйлдсэн нь шүүхээр тогтоогдоогүй юм. 1945 онд барууны холбоотнуудад бууж өгөхөөс өмнө тус анги Украины нэгдүгээр дивиз болж өөрчлөгдсөн аж.
Канадын парламентын нийтийн танхимын дарга Антони Рота нь ахмад дайчныг нацистуудтай холбоотой байсныг мэдээгүй бөгөөд тус арга хэмжээнд урьж алдаа гаргаснаа хүлээн зөвшөөрсөн байна. Учир нь дайны үеэр олон мянган украинчууд Германы талд тулалдаж байсан бол олон сая хүн Зөвлөлтийн Улаан армид алба хааж байжээ.
“Хэн ч бай, тэр дундаа парламентын гишүүд, Украины төлөөлөгчид ч миний санаа зорилго болон хэлэх үгийг өмнө нь мэдээгүй. Миний бие Канад болон дэлхийн бүх еврей хүмүүсээс чин сэтгэлээсээ уучлалт хүсэж байна. Би хийсэн үйлдэлдээ бүрэн хариуцлага хүлээх болно” хэмээн Нийтийн танхимын дарга Антони Рота хэллээ.
Канадын Еврей нийгэмлэг болох Израил болон Еврейчүүдийн асуудал эрхэлсэн төвөөс хариу барьж мэдэгдэл хийсэнд талархаж байгаа ч ийм хүлцэшгүй хэрэг дахин гарахгүй байхын тулд зохих шалгалтыг хийж байх нь чухал гэдгийг анхаарууллаа.
Сөрөг хүчний зүгээс Ротаг огцруулах уриалга гаргасны зэрэгцээ Шинэ Ардчилсан намын гишүүн Питер Жулиан энэ үйл явдлыг "уучилшгүй алдаа" хэмээн нэрлэжээ.
Ерөнхий сайд Трюдо одоогоор Либерал намын гишүүн Ротаг огцрохыг шаардаагүй байна.
Ярослав Хункаг хүндэтгэлийн арга хэмжээнд урих шийдвэрийг Нийтийн танхимын даргын ажлын алба дангаараа санаачилсан. Түүнчлэн Хунка болон Ерөнхий сайд нарын хооронд ганцаарчилсан уулзалт болсон гэх мэдээллийг Трюдогийн ажлын алба үгүйсгэлээ.
Нацист Германтай холбоотой хүнд хүндэтгэл үзүүлсэн явдал нь Канадын эрх баригчдын шийдвэрээс давсан үр дагаварт хүргэж болзошгүй юм.
Канад улсад суугаа Польшийн Элчин сайд дээрх хэрэг явдалд дургүйцлээ илэрхийлж, дайны гэмт хэрэгтнүүдийг цагаатгаж буйдаа Канадын парламент уучлал гуйхыг шаардлаа.
Ерөнхий сайд Трюдогийн бодлоор ОХУ энэхүү явдлыг ашиглан Украины эсрэг худал суртал ухуулга явуулж болзошгүй. Учир нь ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин Украинд халдан довтолж буйгаа нацист үзлийг таслан зогсоох зорилготой гэж үздэг юм.
Кремлийн хэвлэлийн төлөөлөгч Дмитрий Песков даваа гаригт нийтийн танхимд болсон үйл явдлыг жигшмээр гэж нэрлэжээ.
"Өрнөдийн орнуудаас, тэр дундаа Канад дэлхийн хоёрдугаар дайнд ямар улс хэнтэй тулалдаж, юу болсныг ч мэдэхгүй залуу үеийг өсгөсөн. Өнөөгийн канад залуус фашизмын аюулын талаар юу ч мэдэхгүй" гэж Дмитрий Песков мэдэгдлээ.
Г.Анхбаяр
