-Сургууль, цэцэрлэгийн сургалтын үйл ажиллагааг түр хугацаанд хязгаарлаад байгаа. Энэ хугацаанд багш, ажилчдын цалинг хэрхэн бодож олгож байгаа вэ?

-БСШУС-ын сайд, ХНХ-ын сайд, Сангийн сайдын хамтарсан 2017 оны журамд өөрчлөлт оруулах тухай тушаал байдаг. Энэ тушаалын дагуу давагдашгүй хүчин зүйлийн үе хичээл, сургалтын үйл ажиллагаа ямар нэг байдлаар зогссон бол багш нарыг үндсэн ажлаа гүйцэтгэж байгаагаар тооцож, цалин, нэмэгдэл хөлс, урамшууллыг олгохоор заасан байдаг. Үүний дагуу багш нарт цалин, урамшуулал нэмэгдэл хөлсийг олгож байгаа.

Хорио, хөдөлмөрийн хязгаарлалтыг тогтоосонтой холбогдуулаад аюулгүй байдлыг хангах үүднээс багш нарыг байгаа орчносооо хичээл сургалтын үйл ажиллагаагаа ямар нэгэн байдлаар хүүхэдтэйгээ эргэх холбоотойгоор ажилалхыг зөвлөж байгаа. Тэгэхээр багш ажлын байран дээр заавал ирэхгүйгээр хүүхдүүдтэйгээ ямар нэгэн байдлаар эргэх холбоотой ажиллахыг зөвлөж байна.

Энэ хугацаанд 2019-2020 оны хичээлийн жилд батлагдсан хөтөлбөр, агуулгын дагуу хоёрдугаар сарын 3-наас эхлэн телевизийн хичээлийг зохион байгуулсан. Энэ хичээлийн жилийн гуравдугаар улиралд ерөнхий боловсролын сургуулиуд дээр ямар агуулгыг ямар хичээл дээр судалж байх ёстой вэ гэдгээр баримжаалан боловсролын хүрээлэнгийн захирал хөтөлбөр, агуулгаа батлаад сургуулиуд руу урьдчилан хүргүүлж байгаа. Өөрөөр хэлбэл багш нар долоо хоногийн өмнө телевизээр ямар агуулгаар хичээл заагдана гэдгийг мэдэж байгаа учраас хүүхэд, эцэг эхчүүдтэйгээ эргэх холбоотой ажиллан хичээлийн бэлтгэлээ хангаж байгаа.

-Сурагчдын хэдэн хувь нь теле хичээлд хамрагдаж байгаа байга бол?

-БСШУСЯ аймгууд, нийслэлээс хүүхдүүдийн теле хичээл үзэж байгаа байдлын талаар судалгаа, мэдээлэл авч байгаа. Мэдээж сургуулиудаас Боловсрол, соёл урлагийн газрууд мэдээллээ авч, сургуулиуд нь багшаасаа мэдээлэл авч байгаа. Энэ мэдээллээр бүх аймгуудын хүүхдүүд 80-аас дээш хувьтай теле хичээлд хамрагдаж байна гэсэн.

-Хувийн сургуулиудын тухайд?

-Хувийн сургуулиуд үндсэн батлагдсан агуулгаас гадна өөрийнхөө баталсан нэмэлт агуулга, олон улсын хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлдэг. Тэд өөрсдөө бие даан цахим талбар үүсгэн өөрсдийнхөө онцлогт тохируулан цахим хичээлүүд явуулж байх шиг байна. Хувийн сургуулиудын хувьд хувьсах зардлыг олгож байгаа. Нэг хүүхдэд ногдох хувьсах зардал багшийн цалин, нийгмийн даатгалд зарцуулагддаг учраас хувийн сургуулиудын багш нарын цалин олгогдож байгаа гэж ойлгож болно. Харин хувийн сургуулиуд өөрсдийнхөө онцлогт тохирсон нэмэлт хөтөлбөрийнхөө дагуу хэрхэн яаж сургалтынхаа үйл ажиллагааг асуудалгүй явуулахаа бие даан хэрэгжүүлж байгаа.

-Хувийн цэцэрлэгүүдэд хувьсах зардлыг олгож байгаа юу?

-Өмчийн  хэлбэр харгалзахгүй цэцэрлэг, сургуулийн хувьсах зардлыг олгож байгаа.

-Орон нутгийн цэцэрлэгийн тогооч, үйлчлэгч нарыг заавал ирж хуруугаа уншуул гэдэг шаардлага тавьж байна гэсэн. Хөл хорионы үед багш, ажилчдын ажиллах цагийг хэрхэн тооцож байгаа вэ?

-ДЭМБ болон ЭМЯ-наас мэргэжлийн байгууллагуудаас аль болох гэрээсээ  гарахгүй, аюулгүй байдлаа хангахыг хувь хүн болгонд зөвлөж байгаа. Тийм ч учраас БСШУС-ын сайд чиглэл гаргаж албан бичгээр энэ бүх зүйлсийг хүргүүлсэн. Тиймээс ямар нэгэн байдлаар сургууль, цэцэрлэгийн удирдлагууд нэгжийн түвшинд нугалаа гаргаж заавал ажил дээрээ ирж хуруугаа дар гэх, нэг цаг байтугай 30 минут ч байлгах шаардлага байхгүй. Багш ч гэсэн хүн, аюулгүй байдлаа хангах ёстой. Бид байгаа орчноосоо хүүхдүүдтэйгээ эргэх холбоотой байхыг л зөвлөж байгаа. Хүүхдүүдээ идэвхжүүлээрэй, аав, ээжид нь зөвлөөрэй гэж байгаа. Орон нутгийн нөхцөл байдал, онцлогоос шалтгаалан шуурхай штаб, хариуцлагатай жижүүрүүд ажиллаж байгаа. Ийм байдлаар шуурхай штабт хариуцлагатай жижүүрээр орж ажиллаж байгаа хүмүүст ийм асуудал гарахыг үгүйсгэхгүй. Тэр тохиолдолд үүрэг хариуцлагаа ухамсарлаад онцгой нөхцөл байдлын үед өөрт оногдсон үүргийнхээ дагуу шуурхай штабын онцлогт нийцсэн ажлыг хийнэ.

-Журмын бус цагаар ажиллаж байгаа тохиолдолд тэрхүү багш, ажилчид хаана хандаж асуудлаа шийдүүлж болох вэ?

-Энэ онцгой нөхцөл байдлын үед хариуцлага тооцох гэхээсээ илүүтэйгээр бүх нийтээрээ ухамсартай, ёс зүйтэй байх ёстой. Түүнээс биш хэн нэгэн энэ нөхцөл байдлыг  далимдуулж албан тушаалаараа далайлгах гэсэн ямар нэгэн нугалаа гаргаж байгууллага, салбарын нэр хүндэд халдах ёсгүй гэдгийг албан ёсоор хэлэх байна. Иймэрхүү мэдээллийг яаманд хандаж өгч болно. Бид дор бүр нь хүлээн авч, засаж залруулна, анхааруулга, заавар, зөвлөмжийг өгнө.

-ЭЕШ-ын тов урьдчилсан байдлаар гарсан байсан. Энэ талаар тодруулахгүй юу?

-ЮНЕСКО-гийн албан ёсны сайт дээр гуравдугаар сарын 17-ны байдлаар дэлхийн 85 улс хичээл сургалтын үйл ажиллагаагаа бүрэн зогсоон 15 улс хэсэгчилсэн байдлаар зогсоосон. Гуравдугаар сарын 16-нд 56 улс бүтэн, 16 улс хэсэгчилсэн байдлаар зогсоож байсан. Өдөр ирэх тусам нөхцөл байдал хүндэрч хичээл, сургалтын үйл ажиллагаа зогсож байна. Энэ сарын 16-нд хичээл сургалт зогсоосноор 516 сая хүүхэд хөл хорионд гэртээ хорионд орсон байсан бол өчигдөр энэ тоо 700 сая давлаа. Хэрвээ их, дээд сургуулийн оюутнуудын тоог оруулбал энэ тоо 900 сая хүрэх юм шиг байна. Дэлхийн улс орнуудад нөхцөл байдал хүндэрч байгаа учраас ийм арга хэмжээг авч байна. хэрвээ гуравдугаар сарын 30-нд хичээл, сургалтын үйл ажиллагаа үргэлжлэх боломжтой нөхцөл байдал үүсэх юм бол бид хичээлийн жилээ дуусгах хугацаанд нь дуусгая гэсэн байр суурьтай байгаа. Ингэснээр ЭЕШ товлогдсон хугацаандаа болох боломжтой. Хэрвээ хөл хориог дахин сунгасан тохиолдолд ЭЕШ-ын тов, зохион байгуулалтыг эргэн харахаас өөр аргагүй. Тэгвэл ЭЕШ-ын товыг хойшлуулах, Монгол хэл, бичгийн шалгалтын тов, зохион байгуулалтыг бодлогын түвшинд ярина.

Өчигдөр Улсын онцгой комиссоос БСШУСЯ-д сургууль цэцэрлэгийн үйл ажиллагааг гуравдугаар сарын 30 хүртэл түр зогсоосон шийдвэрийг үргэлжлүүлэх эсэх асуудлаар санал боловсруулж оруулж ирэхийг даалгасан.