Татвар төлөхөөс зайлсхийх гэмт хэргийн шийтгэлийг чангатгах заалтыг дэмжсэнгүй
УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн “Саарал жагсаалт”-аас гарах эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх хуулийн төслүүдийг хэлэлцлээ. Тодруулбал, хуралдаанаар Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Санхүүгийн зохицуулах хорооны эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийв.
Энэ үеэр УИХ-ын гишүүд асуулт асууж, санал хэллээ. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү “Саарал жагсаалт”-аас гарахын тулд хуулиудад өөрчлөлт оруулж байгааг ойлгож байна. Гэхдээ ФАТФ-ын хүссэн өөрчлөлтүүдийг оруулаагүй байна. Мөнгө угаасан байвал хөрөнгө хураа гэсэн. Энэ зохицуулалт алга. Харин аж ахуйн нэгжүүдээ дарамтлах зохицуулалт нэмсэн байна. 300 сая төгрөгөөс дээш хэмжээний татварын орлогоо мэдүүлээгүй бол таван жилээр шоронд хорьё гэсэн байна. Мөнгө угаах бол хар тамхи, хүний наймаа, зэвсгийн наймааны мөнгийг оруулах гэж ойлгож байгаа. Харин татвар бол өөр” гэв.
Мөн УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр далд эдийн засгийг илрүүлэхэд ямар арга хэмжээ авч байгааг тодруулав. Энэ талаар Сангийн дэд сайд Х.Булгантуяа “Далд эдийн засгийг багасгахад НӨАТ-ын шинэ хууль нэлээд үр дүн өгсөн. 2020 оны эхнээс хэрэгжиж эхэлсэн хуулиар татварын тайланг хялбаршуулсан. Татварын шинэ хуулиар жижиг, дунд аж ахуйн нэгжүүдийн татварын тайланг хялбаршуулсан байгаа. Мөн татварын тайланг автоматжуулсан. Энэ нь далд эдийн засгийг багасгахад чухал нөлөөлнө. Мөн олон улсын стандартыг шинэ хуульд тусгасан. Ингэснээр 135 улсын оффшор бүстэй мэдээлэл солилцох боломж бүрдэх юм” гэлээ.
Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн, Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Ж.Ганбаатар “Тодорхой дөрвөн асуудлыг биелүүлбэл “Саарал жагсаалт”-аас гарна. Нэгдүгээрт, төрийн албан тушаалтнууд авлига авсан хэргүүд шүүхээр шийдэгдэхгүй байна. Үүнийг шийд гэсэн. Хоёрдугаарт, хилээр нууж оруулж байгаа мөнгөнд тавих хяналтаа чангатга гэсэн. Гуравдугаарт, солонгос хүмүүсийн асуудал байна. Мөн Санхүүгийн зохицуулах хорооны эрх мэдлийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай гэсэн. Ийм л дөрвөн асуудлыг шийдвэрлэх шаардлагатай. Харин аж ахуйн нэгжийн татвартай холбоотой ямар ч заалт байхгүй” гэдгийг сануулав.
Ийнхүү гишүүд асуулт асууж, санал хэлсний дараа санал хураалт явуулахад Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг батлахыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь дэмжив. Мөн Санхүүгийн зохицуулах хорооны эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай болон Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг батлахыг дэмжсэн юм.
Харин Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн зарим заалтыг дэмжсэнгүй. Тодруулбал, татвар төлөхөөс санаатайгаар зайлсхийх гэмт хэргийн шийтгэлийг чангатгах зохицуулалтыг гишүүдийн олонх нь дэмжээгүй юм. Уг хуулийн төсөлд “Татвар төлөгч хувь хүн, хуулийн этгээдийн удирдах, гүйцэтгэх албан тушаалтан татвар төлөхөөс зайлсхийх зорилгоор гурван зуун мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөг, түүнээс дээш хэмжээний татвар ногдох орлого, эд хөрөнгө, бараа үйлчилгээг зориуд худал тодорхойлсон, нуусан бол таван мянга дөрвөн зуун нэгжээс хорин долоон мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ял шийтгэнэ" гэж тусгасан байв.